Meerdaagse symposia beginnen tegenwoordig in het weekend. Dan kost het je maar twee of drie werkdagen en kun je het makkelijker verantwoorden bij je baas. Om het jaar komen de onderzoekers van dagbladen en tijdschriften uit de hele wereld bij elkaar op het Worldwide Readership Research Symposium (WRRS). Sommige breekbare Britse en Amerikaanse mannetjes waren er de eerste keer in New Orleans in 1981 al bij en hebben er sindsdien niet één gemist. Het 13e WRRS wordt gehouden in Wenen. Zaterdagmiddag registratie van de deelnemers en vandaag de aftrap met een lunch. Ja, het is een chique bijeenkomst, zoals altijd in een mooi, maar te duur hotel. Ik zit een hotel verderop, ook mooi, iets minder duur.
Om 13.00u opende Dawn Mitchell, de Godmother van alle leesonderzoekers in de wereld, het congres. Gelukkig was er dit jaar geen dodenherdenking, dus kennelijk zijn alle vaste bezoekers erin geslaagd de afgelopen twee jaar in leven te blijven. Wat hebben wij de eerste twee sessies geleerd? Dat het Nederlandse mediaonderzoek weer voorop loopt in de wereld met de introductie van Specifiek Nummer Bereik. Alhoewel, in Japan schijnen ze het ook te doen, maar daar krijgen de lezers maar twee ‘covers’ ter herkenning opgestuurd in een postaal onderzoek. In Kenia is print ‘booming business’. De milieubelasting van al dat drukwerk wordt wel een probleem, want: “trees are not growing so fast as the population”, aldus de plaatselijke correspondent.
Rolf Pfleiderer van onderzoeksbureau TNS Infratest in Duitsland voorzag het einde van het gedrukte woord. Bij onze Oosterburen stort alles in: oplages, bereik, advertentiebestedingen en van de printonderzoekers zelf is ook weinig meer over. Anita Hague van de Financial Times en Andre McGarrigle van The Guardian zagen dat anders. De perceptie is wel dat print op zijn laatste benen loopt, maar als je het sitebezoek bij de lezers optelt gaat het fantastisch. Waarbij Anita zich terloops afvroeg of de online bezoekers nog wel bij de lezers gerekend moesten worden, omdat dagbladsites tegenwoordig meer videonieuws dan letters bevatten. Scott McDonald van Condé Nast Publishers gaf een inspirerend college over cohortonderzoek. Als je controleert voor ‘cohorteffecten’ blijken sommige tijdschriftengroepen het binnen alle dalende oplagetrends heel goed te doen. Dat gaan we in Nederland binnenkort narekenen, bedachten wij aan de Nederlandse tafel. (Ik zal kijken of ik er nog een apart blogje met voorbeelden aan kan wijden.) Piet Bakker van de UvA presenteerde een internationaal vergelijkend onderzoek naar het lezen van gratis kranten. Het lezerspubliek is wel jonger dan dat van de betaalde dagbladen, maar zeker niet welstandiger. Gratis kranten concurreren ook meer met elkaar dan met de betaalde kranten. Het aantal ‘Readers Per Copy’ stijgt totdat er een nieuwe onbetaalde concurrent bijkomt. Is er dan toch nog hoop voor De Pers?