In september heb ik een weekje geld verdiend door naar mijn werk te fietsen. Toen ik terugkwam van vakantie lag er tussen de post een brief over de actie Fiets filevrij! De bijbehorende website geeft de volgende achtergrondinformatie: “Binnen het project Fiets filevrij werken gemeenten, provincies,de Fietsersbond en het Ministerie van Verkeer en Waterstaat samen om vijf snelle, comfortabele fietsroutes te realiseren op filegevoelige trajecten. Eén van de vijf vernieuwde fietsroutes die automobilisten kan verleiden op de fiets te stappen is de route Zaandam-Amsterdam als alternatief voor de Coentunnel.” Nu was de route Zaandam-Amsterdam-Amstelveen in de actieweek nog net zo beroerd als altijd, zo niet nog beroerder. De werkzaamheden bij Station Zaandam en langs de provincialeweg richting de Hempont hebben de fietsroute aan de Zaanse kant veranderd in een zelfs voor moutainbikers oncomfortabel maanlandschap. Het fietspad langs de nieuwe Hemweg is zoals elk jaar weer geheel doorworteld. Van 22-26 september leverden deze ontberingen €5,- per dag op. Het was de hele week mooi weer. Er schijnen dan ook ongeveer 1000 mensen aan de actie te hebben meegedaan. Het was op de pont duidelijk drukker dan anders. Maar ja, hoeveel van die 1000 deelnemers waren automobilisten die zich hebben laten omkopen om de auto te laten staan in ruil voor een oncomfortabele fietsroute?

Het antwoord moet komen uit twee bij voorbaat discutabele onderzoekjes. Eén op de website Fiets filevrij! en één van het onderzoeksbureau MuConsult dat op een dag onderzoeksuitnodigingen stond uit te delen. Ik heb ze beide naar eer en geweten ingevuld. Maar wat een tenenkrommende vragenlijsten! Dat je van de actie op de hoogte kon zijn gesteld middels een uitnodigingsbrief had kennelijk niemand de onderzoekers verteld. Dat je startpunt verder weg kon liggen dan Zaandam centrum en je eindpunt verder weg dan Amsterdam centrum hadden ze bij MuConsult niet bedacht. En als je elke dag al naar je werk fietst, zomer en winter, moet je helaas ontkennend antwoorden op de vraag: “Bent u van plan om in de toekomst vaker op de fiets naar uw werk te gaan?”

Ik ben bang dat het merendeel van de deelnemers aan de actie bestaat uit dezelfde mensen die ik al jaren elke dag op de fiets bij de pont tegenkom. De uitkomsten van deze broddel-onderzoekjes zijn dan helaas al bij voorbaat behoorlijk behoorlijk vertekend. Het was veel interessanter geweest om de mensen te ondervragen die wel zijn uitgenodigd om deel te nemen, maar ondanks de €25,- die ze konden verdienen en het mooie weer, toch weer elke dag achteraan aansloten in de Coentunnel. Daar komen ongetwijfeld de excuses naar voren die je ook terug kunt vinden op de website van de actie Fietsen Scoort (onder het kopje Campagne – 10 smoezen). Fietsen Scoort (voorheen Fiets naar je werk) is volgens mij een structurelere en betere manier om automobilisten uit hun blikje te krijgen dan deze éénmalige financiële tegemoetkoming van de fietsende spaarder.

P.S. De foto is gemaakt door Melchert Leguyt die mij tijdens de actieweek interviewde voor het Zaans Dagblad, dat overigens opmerkelijk goed gelezen wordt, zoals ik mocht ervaren.