De symposiumzaal van hotel Las Arenas

Afgelopen week werd in Valencia het 14e Worldwide Readership Research Symposium gehouden. In 2007 heb ik al een blog gewijd aan de achtergronden van dit symposium. (Readership Research – 1)
De congreszaal van hotel Las Arenas was verstopt in een pseudo Griekse tempel. Onder de congresgangers weinig oude Grieken, maar voornamelijk Britten en Amerikanen, waarvan er sommigen inmiddels op drie benen rondlopen, om maar even in de termen van de Griekse mythologie te blijven. Het congres had als titel: Reading in the Future, New Metrics for New Business Models. Hoe ziet die toekomt van het lezen, het leesonderzoek en de uitgeverij er uit?
Over de toekomst van het lezen zelf viel er weinig te leren in het zomers warme Valencia. Een aantal van de aanwezige goeroes van het gedrukte woord hielden stug vol dat de leestijd van tijdschriften en dagbladen de afgelopen 10 jaar niet minder is geworden.
Jennie Beck presenteerde een mooi grootschalig kwalitatief onderzoek naar wat mensen verstaan onder nieuws, wat het voor ze betekent, hoe verschillende media bijdragen aan hun nieuwsvoorziening en hoe nieuwe digitale nieuwsbronnen hun beeld van ‘oude’ media, met name dagbladen, beïnvloeden. Waar het internet meer en meer voorziet in de behoefte aan actualiteit (‘breaking news’), is de rol van kranten nog drieledig:
• Het ‘verhaal’ achter de feiten vertellen
• Het verhaal relevant maken voor de lezers
• Relativeren en afstand nemen
Er was een paper van onderzoeksbureau MRI waarin de gebruikers van ‘digital readers’, zoals de Kindle, iLiad en Sony, door een factoranalyse werden gehaald. Omdat ze qua eigenschappen erg lijken op de ‘early adopters’ van iPod en MP3 werd de digitale lezer een grote toekomst voorspeld. Of die mensen dan ook kranten en tijdschriften op hun e-reader gaan lezen bleef onduidelijk.
Katherine Page van het Britse National Readership Survey onderzocht de relatie tussen internetgebruik en het lezen van gedrukte media. Naarmate het internetgebruik toeneemt wordt er weliswaar minder gelezen, maar dat geldt niet voor alle soorten bladen. Bovendien is het verlies van ‘papieren’ lezers niet alleen aan de komst van het internet toe te schrijven.
De websites van dagbladen en tijdschriften worden steeds belangrijker. Uitgevers zijn, zeker in deze tijden, erg bezig met het te gelde maken van hun online lezers. Of dat ooit gaat lukken is de vraag. Volgens een onderzoek van mediabureau phd en Ipsos achtte maar 16,5% van de ondervraagden het (enigszins) waarschijnlijk dat ze in de toekomst zouden gaan betalen voor een kranten- of tijdschriftenwebsite.
De papers van eerdere Readership Symposia zijn te vinden op www.readershipsymposium.org. Ze zijn zonder registratie vrij te downloaden. De papers van het Valencia Symposium staan naar verwachting eind november online.